بهداشت عمومي بدن
صحيح بودن نماز، مشروط به پاك نگهداشتن بدن، لباس، مكان نماز و پرهيز از نجاستها ميباشد كه موجب زدودن
ميكروبها و آلودگيها از محيط زندگي و حفظ بهداشت جسماني است به گونهاي كه اگر ذرهاي از نجاسات – به غير
از موارد استثناء(3)– به بدن يا لباس نمازگزار باشد نمازش باطل(4) خواهد بود (5) و بايد براي پاك نمودن لباس
متنجس آن را شستشو داد كه به نمازگزار ميآموزد؛ مسلمان و ...
نمازگزار واقعي بايد هميشه و در همه حال تميز و پاكيزه باشد.
در تعاليم اسلامي به مسلمانان توصيه شده است كه در صورت امكان لباس سفيد به تن نمايند و حتي
براي شخص نمازگزار اين امر مستحب است(6) چرا كه كمترين آلودگي بر لباس سفيد فوراًخود را نمايان ساخته
و شخص را وادار به رفع آلودگيها و مراعات پاكيزگي مينمايد. (7)
از حضرت رسول اكرم – صلي الله عليه و اله – نيز در اين زمينه روايت شده كه: «بپوشيد جامهي سفيد كه آن
نيكوترين و پاكيزهترين رنگها است و مرده هاي خود را در آن كفن كنيد.»(8)
پاكيزه نمودن بدن و غسل عبارت است از شستشوي عمومي بدن و يك تنظيف كامل، كه سر نهادن به اين
فرمان به طور عمده براي اقامه صحيح نماز صورت ميگيرد و در بعد نظافت شخصي از اپيدمي و همهگير شدن
برخي بيماريها مانند گال و تيفوس و در بعد نظافت عمومي از همه گير شدن بيماريهايي همچون طاعون
جلوگيري ميكند. (9)
اما غسل تنها يك تطهير جسماني نيست بلكه به عنوان يك تكليف مذهبي و براي قرب و نزديكي به خدا
صورت ميگيرد لذا آثار روحي و معنوي بسياري بر آن مترتب است از آن جمله صلاحيت يافتن بدن براي توجه
به جانب حق سبحانه و تعالي ميباشد. (10)
آماده شدن براي اقامه نماز، با وضو انجام ميشود اما قبل از آن كه اعمال وضو با نظم خاص خود اجرا شود،
پاك كردن اعضا و حذف موانع از آنها لازم است، به اين ترتيب اعمال وضو بر اندامهاي عاري از آلودگي انجام
خواهد شد.
وضو، سمبل طهارت عمومي بدن و موجد نشاط و سلامت است و مانند غسل، داراي آثار روحي و معنوي
بوده و در پيشگيري و درمان بيماريهاي جسمي و روان تني اثر دارد.
از ويژگيهاي آب غسل و وضو اين است كه بايد زلال، پاك و پاكيزه باشد(11) و اين، بدان معني است كه اسلام
آب مضاف، يعني آبي كه بو، رنگ و طعم آن تغيير كرده و بهداشتي نيست و يا آبي كه آميخته با چيز ديگري
است پاك كننده نميداند، حتي به مسلمانان دستور داده شده با آبي كه توسط نور خورشيد گرم شده
وضو و غسل نكنند و خمير نگيرند كه بيماري پيسي را به دنبال دارد.(12)
اسلام، شخص مسلمان را موظف نموده كه روزي پنج بار نماز بخواند و با هر نماز، طهارتهاي سه گانه
را طبق دستور رعايت كند، با اينكار در حقيقت رعايت هميشگي بهداشت را واجب شمرده و نمازگزار
را به رعايت كامل آن موظف كرده و به اين ترتيب طهارت جسم و روح را به هم پيوند داده است زيرا كه عقل
و روح سالم در جسم سالم بوده و صحت عبادت را از كسي كه جسم و روح سالم دارد ميتوان توقع
داشت. (13)
خداوند متعال در قرآن مجيد به پيامبر اكرم – صلي الله عليه و آله – دستور ميدهد كه از آئين حنيف،
دين حضرت ابراهيم- عليه السلام –، پيروي كند: «ثُمّ أوحينا اليك أن اتبع مِلّة ابراهيم حنيفاً»(14)
سنتهاي حنيفيه ده چيز است كه نمازگزاران مسلمان به پيروي از پيامبر خويش – صلي الله عليه و آله_
آنها را مراعات ميكنند.
منابع
1- سوره اسرا (17)، آيه 82: «و نُنَزِّلُ مِنَ القُرآنِ ما هُوَ شِفاءٌ و رحمهٌ للمؤمنين و لا يزيدُ الظّالمين الّا خسارا ».
2- مؤسسه منتظران موعود ، رساله مراجع، ص 110شرط هشتم از شرايط وضو.
3- مانند خون كمتر از درهم با شرايطش، در حال ناچاري، خون دمل و زخم، لباسهاي كوچك كه عورت را
نميپوشاند، لباس زن مربي كه از بچة شيرخوار مواظبت ميكند.
4- مسأله 779 : «لباس نمازگزار بايد پاك باشد و اگر كسي عمداً با لباس نجس نماز بخواند نماز باطل
است» مؤسسه منتظران موعود ، همان ، ص 300 .
5- محسن قرائتي، يكصد و چهارده نكته درباره نماز، ص 76.
6- مؤسسه منتظران موعود ، همان ، ص 324،مسأله 864 امام خميني (ره)
7- گودرز نجفي، راز نيايش، ص 70.
8- محمد باقر مجلسي، حليةُ المتقين، ص 25 .
9 - سايت انجمن درمانگران ايران. نكته 12 از چهل نكته درباره نماز،. 412
10- ملا احمد نراقي، معراج السعاده، ص 691.
11- موسسه منتطران موعود ، ص 103، شرط اول و دوم از شرايط وضو.
12- محمد بن حسن حر عاملي، وسايل الشيعه، ج 1، ص 150، ح 2. قال رسول- صلي الله عليه و آله -
:« الماءُ الذي تَسْخِنُهُ الشمس لاتتوضؤا به و لا تغسلوا به و لا تعجنوا به، فانّهُ يورثُ البَرَص » .
13- حسن راشدي، نماز شناسي، ج 2، ص 27.
گرفته شده از سایت راسخون
http://www.rasekhoon.net/article/show-62143.aspx